DE KAUW

Inleiding

Dit jaar zijn mijn vrouw en ik samen met enkele vrienden naar Domburg geweest. Domburg gelegen op Walcheren ligt vlak bij de kust. Je kunt er mooi langs het strand en in de duinen wandelen. Ook zijn er genoeg gelegenheden om op een degelijke manier de inwendige mens te versterken. Wat opvalt is dat vooral in de buurt van “patat en snack” kraampjes veel kraaiachtige vogels vertoeven. Kauwen. Wat is eigenlijk een kauw?? Deze vraag drong zich bij mij op. Ik heb hiertoe geput uit mijn herinneringen en ook dingen opgezocht. Dit heb ik op papier gezet. Het resultaat volgt onderstaand.

De kauw

De kauw behoort tot de familie van de kraaiachtigen. Kraai, roek, raaf en ekster. Hij meet 30-35 cm van snavel tot einde staart. De kauw is een stuk kleiner dan de zwarte kraai. Ongeveer even groot als een duif. Hij heeft een zwart kleed, nek en zijkanten van de hals zijn lichtgrijs. Hoewel er ook geheel zwarte kauwen schijnen te bestaan. In de vlucht lijkt de kauw op een duif, maar zijn vleugelslagen zijn dieper en minder snel. Hij heeft een compact postuur met een dikke hals. Als woongebied wordt vermeld: oude bossen met holle bomen, ruïnes, kerktorens, rotskusten, oude steengroeven en ook schoorstenen. Het nest is de verantwoordelijkheid van beide ouders en wordt opgebouwd uit takken die van bomen gehaald worden, bladeren en droog gras. Daar waar de jongen moeten komen te liggen wordt het nest aangekleed met zacht materiaal van droog gras, haar en veren en in stedelijk gebied van stof en papier. De nesten zijn overigens niet klein. Ze kunnen wel een halve meter hoog en een meter breed worden. De kauw is een alleseter en zoekt zijn voedsel op de grond. O.a. insecten en hun larven, slakken, eieren, jonge vogels, zaden en vruchten. De kauw nestelt in kolonies van 10 – 100 paren en soms meer. Eind april – begin mei legt de kauw 4 – 6 lichtgroene eieren van 35 mm met bruinzwarte spikkels. De eieren worden gedurende 18 – 19 dagen uitgebroed. De jongen vliegen na ca . 30 – 35 dagen uit.

Wetenswaardigheden

De kauw is monogaam voor het leven. Ze kunnen zeer oud worden. Dieren van 60 jaar oud worden als heel gewoon beschouwd.
• Kauwen worden door sommige mensen als een soort hanggroepvogels beschouwd. Ze zijn zeer intelligent en gek op bling – bling. In mijn jeugdjaren hadden twee jongens bij mij in de buurt een kauwtje. Ik kan me verhalen herinneren van een trouwring en ander glimmend spul wat in zijn verblijfplaats werd gevonden.
• Kauwen zijn gemakkelijk tam te maken. Ik herinner mij van jaren geleden een Belgisch T.V. programma afrit 9. Hier was iemand te zien met in zijn tuin een nagebouwde ruïne. Hier verbleven 24 kauwtjes. Ieder kauwtje had een naam. Als de persoon een naam riep kwam het betreffende kauwtje op zijn schouder zitten. Maar er zijn ook verhalen bekend van kauwen, die (te) vaak op eenzelfde plek gevoerd werden, die voor de nodige overlast zorgden. • Kauwen zijn sociale vogels die graag in groepen leven. In de groep heerst een duidelijke rangorde. Vrouwtjes proberen via mannetjes, die hoger in de rangorde staan, hoger op te komen.

Nog meer wetenswaardigheden

• Een kauw gebruikt zijn snavel als een soort mes. De snijkanten van de bovenen onderhelft zijn erg scherp.

• Kauwen vechten nooit met elkaar, omdat de rangen heel duidelijk verdeeld zijn. Een dominante kauw draagt een minder hoge kauw op wat er gedaan moet worden .

• Het gezichtsvermogen van een kauw is veel groter dan van de mens.

Overlast van kauwen

Hoewel rond Landgraaf, waar ik woon, weinig kauwen voorkomen, schijnt er op andere plaatsen sprake te zijn van overlast. De grootste populatie zou zich op Schiermonnikoog bevinden. Kauwenlast kan vervelend zijn, maar we moeten ons realiseren, dat wij mensen er zelf debet aan zijn. De leefgebieden van mens en dier raken steeds meer in elkaar verstrikt. Kauwen hebben ook een nuttige kant. Ze eten n.m. emelten. Emelten zijn de larven van een langpootmug. Deze larven vreten de wortels van het grasland aan , waardoor gras dood gaat. Door de kauwen ligt het grasveldje er netjes bij.

J v Overmeeren, Landgraaf, 045-5314427 E-mail:mietenjan@home.nl